Tauwa. Drewno. Chamba. Nigeria. XX wiek.

Rzeźby plemienia Chamba, podobnie jak rzeźby ich sąsiadów Mamuye, należą do najciekawszych dokonań sztuki kontynentu afrykańskiego. Cechuje je abstrakcja i synteza w przedstawianiu otaczającego świata.

Wiele rzeźb ludu Chamba pozostaje owianych tajemnicą. Mimo, że powtarzane są przez współczesnych rzeźbiarzy, dokładnie według przekazywanego z pokolenia na pokolenie wzoru to nikt nie jest pewien ich znaczenia i pełnionych niegdyś funkcji. Sztukę Chamba odkryto bardzo późno. Na dobrą sprawę dopiero w latach sześćdziesiątych. Mylono ją wcześniej ze sztuką Mamuye. Odkryto ją w czasie gdy ta społeczność, korzystając z osiągnięć współczesnej cywilizacji, zaczęła w naturalny sposób odchodzić od tradycyjnych obrzędów i praktyk.

Figura Tauwa, którą oferuję ma chronić przed złymi mocami. Znane są Tauwa Wandoa - figury męskie i Tauwa Kendoa - figury żeńskie. Niestety, zabijcie mnie, ale nie wiem z jaką mamy tu do czynienia. Rzeźba w zależności od strony z jakiej się ją ogląda, wykazuje cechy męskie bądź żeńskie. Decydują o tym szczątkowo zarysowane piersi. Zresztą Chamba podobnie jak sąsiedzi dość pobieżnie traktowali cechy płciowe w swej sztuce. U Mamuje płeć czasem określana jest przez długość uszu wyrzeźbionej postaci.

Rzeźby Tauwa były czasem zakończone metalowym prętem. Wbijano je w ziemię, może dlatego, że Chamba wierzyli, iż ich przodkowie żyją pod ziemią. To skracało drogę komunikacji z duchami przodków. Ponadto rzeźby były lepiej widoczne dla węży, przed ukąszeniami których miały strzec.

Rzeźba zachowała się w dobrym stanie. Ma 50 cm wysokości, 10 cm szerokości i 11 cm głębokości. Osobiście jestem pod dużym urokiem tej zgeometryzowanej, syntetycznej rzeźby.