Habipoticaire. Litografia. Jiri Kolar (1914 - 2002). Czechy.

Trudno właściwie powiedzieć czy Jiri Kolar, samouk, syn piekarza i szwaczki był w swoim życiu bardziej poetą czy artystą plastykiem.

On sam o swoich dokonaniach plastycznych mówił, że to jest poezja wizualna. W plastyce podstawowym polem działalności Kolara był kolaż. Przy czym stworzył nowe, własne techniki w jakich kolaż tworzył. Opublikował nawet w roku 1975 w Paryżu rozprawę na ten temat „Słownik metod”.

I choć pierwsza jego wystawa odbyła się już w roku 1937 a wystawione tam prace były inspirowane głównie surrealizmem i dadaizmem to potem do lat pięćdziesiątych  Jiri Kolara zajmowała głównie literatura. Pisał wiersze, sztuki teatralne, rozprawy i dzieła literackie wymykające się podziałom teoretyków literatury, eksperymentował. Nie jest to miejsce na ocenę Kolara jako literata ale trzeba powiedzieć, że współcześni historycy literatury widzą w nim postać niemal kluczową dla czeskiego piśmiennictwa dwudziestolecia międzywojennego.

Aresztowany w czasach stalinizmu, z zakazem publikacji po roku 1970, opuścił Czechosłowację i trafił do Francji. Otrzymał obywatelstwo tego kraju. Od lat osiemdziesiątych wydawał dwujęzyczny kwartalnik „Revue K” poświęcony czeskiej sztuce. Nie zaniedbywał własnej twórczości i zaczął odnosić spore sukcesy. Jeszcze

w Czechosłowacji dostał zaproszenie na Biennale do San Paulo a w roku 1975 Muzeum Guggenheima zorganizowało wystawę jego prac. Do Pragi wrócił dopiero w roku 1997 z dużym dorobkiem artystycznym, w aureoli opozycjonisty. O jego znaczeniu dla czeskiej kultury niech zaświadczy to, że to raczej on był autorytetem dla Vaclava Havla niż Havel dla niego.

W Polsce wydawane były tomiki jego poezji a krakowski MOCAK zorganizował w roku 2012 wystawę jego prac.

Litografię kupiłem we Francji. Gdy dostrzegłem ją z pewnej odległości miałem nadzieję, że autorem jest Salwator Dali. Wpływy surrealizmu pozostały widoczne w pracach Kolara przez cały okres jego twórczości. Litografia jest w dobrym stanie. Ma wymiar 67 na 52 cm.