Wazon z pokrywą .Ceramika. Metal. Skóra. Safi. Maroko. XX wiek.

Typowy przykład sztuki islamu choć wykonany w kraju, w którym od wieków ścierały się się rozmaite prądy umysłowe mające swój wyraz także w sztuce. Już w VIII wieku do Fezu trafiło 800 hiszpańskich rzemieślników, którzy na grunt sztuki już wtedy islamskiej przenosili swe doświadczenia w wypalaniu i zdobieniu ceramiki. Królestwo Maroka nazywane było “dzikim zachodem” islamskiego świata. Choć od XVIII wieku rządzone przez dynastię wywodzącą swój ród od potomków Mahometa pozostawało rajem dla wszelkiego rodzaju uchodźców, odszczepieńców, dysydentów uciekających ze wschodniego kalifatu. Potężnym ośrodkiem nauki, kultury i sztuki stał się Fez. To tam powstało większość warsztatów ceramicznych wytwarzających prawdziwe perły sztuki użytkowej. Drugim ośrodkiem sztuki ceramicznej było Safi gdzie specjalizowano się w inkrustowaniu wypalonej glinki metalem. W obu tych ośrodkach istnieją warsztaty wytwarzające te same wzory od 200 lat.

Sztuka islamu ma wyrażać Nieskończoność Boga i głosić jego Słowo. Ścierają się w niej dwie tendencje, pierwiastek męski oparty na geometrii i żeński oparty na motywach roślinnych. Oba jednak tworzą rozbudowane, piętrowe, powtarzające się wzory, które w kulturze europejskiej nazwano arabeską.

Wazon, który oferuję powstał zapewne w Safi. To tam, przede wszystkim, zdobiono ceramikę srebrem. W moim przypadku użyty metal srebrem pewnie już nie jest a jeśli nawet, to z olbrzymią domieszką innych metali. Nie zmienia to faktu, że jest to technika bardzo pracochłonna. Wykonanie tak dużego przedmiotu trwa nawet miesiąc. Stąd zapewne ceny bo nigdzie na aukcjach czy specjalistycznych portalach sprzedażowych nie spotkałem wazonu podobnej wielkości tańszego niż 1500 dolarów. Krakelura i ślady zużycia, drobne odpryski, przebarwienia mogły by wskazywać, że wazon jest XIX wieczny ale zachowawczo datuję go na wiek XX.  Jest naprawdę duży. Z pokrywą ma ponad metr wysokości. Średnica podstawy ma 30 cm. W najszerszym miejscu brzuśca amfory średnica ma 40 cm. Dodatkowo zdobiony jest przetłaczaną skórą. Kilka drobnych fragmentów metalu spadło ale wszystkie zachowałem.