Wojownik z Beninu. Aluminium. XX wiek.

Figura afrykańskiego wojownika odbiega nieco od wzorców do jakich byłem przyzwyczajony w swych kontaktach z tradycyjną sztuką tego tego kontynentu. Niczego podobnego w dostępnych mi materiałach nie spotkałem tak więc w opisie  przedmiotu posłużę się własnym doświadczeniem i autorskimi przemyśleniami na jego temat.

Na początek materiał z jakiego rzeźba jest wykonana. Aluminium. Sztuka plemienna Afryki jest głęboko zakorzeniona w tradycji. Jeśli w pałacu króla Oby w Królestwie Beninu rzeźby, regalia, reliefy opisujące życie XVI Beninu były wykonane z brązu odlewanego techniką na wosk tracony to wszystkie kolejne pokolenia twórców działały dokładnie według tej receptury. Użyty materiał podkreślał prestiż przedmiotu, świadczył o bogactwie zamawiającego, ułatwiał kontakt z bóstwami jeśli przedmiot służył rytualnym obrządkom religijnym. Materiał był integralną częścią przedmiotu. Z czasem jedynie, zastąpiono brąz nieco tańszym i bardziej dostępnym mosiądzem. Wyobrażam sobie, że tylko w jednej sytuacji twórca mógł się zdecydować na odstępstwo od reguły. Niedostępność mosiądzu. Okresem kiedy mogło to nastąpić był czas wojny lub czas bezpośrednio po niej ponieważ wtedy zapotrzebowanie wojska na ten metal wyrugowało go z cywilnego użytku. Dodatkowo właśnie wtedy aluminium pojawiło się dość powszechnie także w formie odzysku z recyklingu. Myślę więc, że rzeźba mogła powstać na przestrzeni od lat czterdziestych do sześćdziesiątych.

Kolejną rzeczą, która mnie zastanawia jest samo przedstawienie wojownika, Na pierwszy rzut oka przypomina postacie żołnierzy z pałacowych reliefów w Królestwie Beninu. Taka sama sylwetka z zachwianymi proporcjami i nienaturalne dużą głową. Różnicę robi zbroja i uzbrojenie. W dawnym Beninie krzywych mieczy nie używano, zbroje były trochę inne a głowę zwykle ochraniał hełm. Pałacowi wojownicy pozbawieni byli zupełnie zarostu na twarzach. Biorąc to pod uwagę sądzę, że rzeźba przedstawia wojownika z wieku XIX. Odwzorowane precyzyjnie szczegóły jak chociażby amulet na piersiach pozwoli zapewne znawcom jeszcze dokładniej określić region i czas prezentowanego przedstawienia.

Jest dość duża, ma 47 cm wysokości, 19 cm szerokości i 12 cm głębokości. Myślę, że może stanowić ciekawy eksponat w każdej kolekcji sztuki afrykańskiej.