Łyżka do ważenia złota. Akan. Gana. XIX/XX wiek.

400,00 zł
Brutto

Każdy, nawet nieznaczący kupiec, miał własny zestaw handlowy. Należała do niego waga, mosiężne pudełko na złoty pył, komplet około czterdziestu odważników i łyżki do nakładania złota na szalkę wagi.

Żeby sobie uświadomić jak duże znaczenie dla Europy miały zasoby złota pozyskiwane z Afryki Zachodniej, wystarczy wspomnieć, że nazwa gwinea dla dużej złotej monety bitej w Wielkiej Brytanii pochodzi od nazwy Zatoki Gwinejskiej, morskich wrót, przez które złoto do Anglii przybywało.

Złoty pył w Królestwie Akan był traktowany jak waluta. Także w transakcjach miedzy zwykłymi ludźmi. W Królestwie nie wprowadzono jednak jednolitego systemu pozwalającego znormalizować handel złotem. Używano kilku rodzajów odważników. Każdy, nawet nieznaczący kupiec, miał własny zestaw handlowy. Należała do niego waga, mosiężne pudełko na złoty pył, komplet około czterdziestu odważników i łyżki do nakładania złota na szalkę wagi. Taki zestaw owijano w tkaninę i pakowano do pojemnika i zwykle noszono przy sobie. Transakcje były o tyle skomplikowane bo oprócz targów o cenę, czyli ilość złotego pyłu, należało jeszcze porównać sprzęt do odmierzania złota.

Łyżki do nakładania złota robiono najczęściej z mosiężnej i miedzianej blachy. Ale pojawiały się też łyżki wykonane ze srebrnej a nawet złotej blachy. Zdobiono je najczęściej grawerowanymi, geometrycznymi wzorami. Trzonki najbardziej ozdobnych odlane były w formie figur zwierząt i ludzi. W jednym zestawie było nawet kilka łyżek o różnych rozmiarach. Wszystko zależało od zamożności kupca.

Powszechnego handlu złotym pyłem Anglicy zabronili pod koniec XIX wieku. Mogę więc mieć nadzieję, że łyżka powstała w XIX wieku. Ma trochę nietypowy kształt i być może nie skojarzył bym jej z handlem złotem, gdyby nie solenne zapewnienia sprzedawcy z paryskiego sklepu, którego wiedzę na temat Afryki cenię.

Łyżka ma 25 cm długości a średnica czerpaka to ponad 4 cm. Czerpak jest ozdobiony srebrną aplikacją, której znaczenia nie potrafię rozpoznać.

Specyficzne kody