Fetysz. Fali. Skóra. Kości zwierzęce. Kamerun. XX wiek.

Plemię Fali żyło głównie w Kamerunie i częściowo w Nigerii. Wierzyli w boga, stwórcę świata Muffatę i boginię matkę Ona. Jak większość afrykańskich ludów oddawali hołd przodkom. Rodziny przechowywały maski przedstawiające parę pierwszych ludzi i maski odnoszące się do znamienitych członków plemienia. Czasem maski zastępowały święte kamienie. Istotnymi w ich wierzeniach są zwierzęta, święty krokodyl i czarny wąż - pan ciemności.

Fali przez sąsiadów są nazywani Kirdi „poganie”, po tym jak zdecydowanie odrzucili islam. Dziś Fali to w większości chrześcijanie, którzy jednak nie zapominają o swych pierwotnych wierzeniach. Wyróżnikiem plemienia jest też fakt, że potrafili zdobić budynki w wiosce płaskorzeźbami i malowidłami w taki sposób, że wtapiały się w otoczenie.

Fali najbardziej znani są z niewielkich fetyszy. Były one wykonywane na zamówienie przez szamana i miały chronić zamawiającego i jego domostwo. W większości fetysze Fali dotyczyły płodności i macierzyństwa. Trochę przypominały lalki Namji i podobnie jak one towarzyszyły kobiecie noszone pod ubraniem. Powstawały z metalowego szkieletu owiniętego liną bądź obszytego skórą. Z grubsza przypominały sylwetkę ludzką.

Fetysz, który oferuję jest wyjątkowy. Po pierwsze ze względu na rozmiar. Zwykle wysokość fetyszy nie przekraczała kilkunastu centymetrów. W porównaniu z nimi ten fetysz jest ogromny. Być może ogromny był problem, do którego był dedykowany.

Wyjątkowe jest też użycie kości na stworzenie nóg postaci. Nigdzie nie spotkałem drugiego wykonanego w ten sposób. Owszem zdarzają się fetysze wykonane z kości. Ale wówczas jest to jedna lub dwie kości owinięte koralikami i nic więcej.

W fetyszu wyjątkowe jest też odtworzenie rysów twarzy. Najczęściej jest to tylko kula utworzona z liny lub skóry. Tu mamy oczy wykonane z nasion jakiejś rośliny, zaznaczony nos i usta a nawet śmiem twierdzić, odtworzony zarost.

Mam nadzieję, że fetysz jest stary. Kupiłem go we Francji na stoisku sprzedawcy, do którego mam zaufanie. Na jego stoisku zawsze jest wiele wyjątkowych przedmiotów.

Sam fetysz ma 54 cm wysokości, 16 cm szerokości i 16 cm głębokości. Stoi na drewnianej podstawie o wymiarach 14,5 na 11,5 na 3,5 cm.