Lagalagana. Duch przodka. Mamuye, Drewno. Nigeria. XX wiek.

Mamuye nie wykształcili silnej scentralizowanej władzy. Wioską rządził wódz przy współudziale rady starszych. Życie religijne organizowało tajne stowarzyszenie Vabong. Szczególnie silna w tej społeczności była wiara w przodków. Zmaterializowaną inkarnacją przodków były figury lagalagana. Nie wyobrażały konkretnej postaci były raczej abstrakcyjnym przedstawieniem ducha przodka. Rzeźby przodków były na tyle zdematerializowane, że pomijały płeć, nie zaznaczały cech płciowych. Niektórzy znawcy sztuki Mamuye są skłonni rozróżniać płeć figur na podstawie kształtu uszu. Wydłużone uszy świadczą, że rzeźba przedstawia kobietę bo w rzeczywistości kobiety wydłużały małżowiny uszne za pomocą specjalnych nakładek.

Osobiście uważam, że rzeźby Mamuye to jedne z najbardziej abstrakcyjnych form sztuki afrykańskiej. Podobnie jak rzeźby ich sąsiadów Chamba. Zresztą bardzo długo mylono dzieła obu plemion, żyjących w odosobnieniu w dolinie Benue River. Społeczność Mamuye a może bardziej ich sztukę odkrył dla świata Philip Gumot dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku.

Kolejną cechą wyróżniającą sztukę Mamuye jest uniwersalizm. Ta sama rzeźba lagalagana może być użyta przez wróżbitę, może przywoływać deszcz, pilnować wioski czy domostwa, być pomocna podczas sądowych sporów. Mogła też być osobistym powiernikiem.

Rzeźby na co dzień przechowywano w wyznaczonym na terenie wioski sanktuarium i pozostawały pod opieką wyznaczonego do tego celu, starszego zaufanego członka plemienia.

Rzeźba jest duża. Ma 120 cm wysokości, 20 cm szerokości i 15 cm głębokości. Stoi samodzielnie choć jej stabilność pozostawia wielu do życzenia. Jest wykonana z twardego drewna a mimo to jest wiele śladów po ucztach drewnojadów. Liczne pęknięcia czekają na naprawę.