Dostojnik. Mosiądz. Aszanti. Gana. XX wiek.

Pod koniec XVII wieku ludy Akan zostały zjednoczone przez wodzów plemion Aszanti i połączone w potężne imperium. Zasobne w złoty kruszec, handlujące niewolnikami, towarami kolonialnymi, których potrzebowali biali, dominowali w tej części Afryki. Ich nadzwyczajna wojowniczość pozwoliła bardzo długo utrzymać niezależność Królestwa Aszanti od kolonialnych wpływów.

W sztuce Aszanti najbardziej cenili wyroby ze złota. Inne metale też bardzo szanowali a ich rzemieślnicy posiedli sztukę odlewania na wosk tracony i tworzyli piękne przedmioty. Jak w każdym afrykańskim królestwie przedmioty określały status właściciela, wyznaczały jego pozycję i prestiż. Najbardziej okazałe, najpiękniejsze należały oczywiście do króla i stanowiły część królewskich regaliów.

Ciekawe, że niewiele jest w tej kulturze masek. Nie były powszechne w obrzędach, dominowały rzeźby figuralne, szczególnie postacie kobiet, bowiem ważnym elementem obrzędów był kult płodności i macierzyństwa. Dziedziczono w linii żeńskiej więc pozycja kobiet jest zrozumiała.

Ciekawym zjawiskiem w sztuce Akan są odważniki, którymi ważono złoty pył. Wykonywano je z mosiądzu przedstawiały przedmioty, ludzi, zwierzęta a także abstrakcyjne idee.

Oferowana rzeźba, wykonana zapewne w XX wieku, nawiązuje do czasów świetności Aszanti i jest wzorowana właśnie na odważnikach do złota. Nie do końca rozumiem jej symbolikę ale należy pamiętać, że złoto było nie tylko źródłem bogactwa. Aszanti traktowali je jako emanację słońca i ucieleśnienie życiodajnej siły Kra. Stąd być może nieco abstrakcyjne elementy rzeźby łączące dostojnika z ziemią, kolejnej ważnej siły zapewniającej dostatek ludów Akan.

Intrygujące są też druty mosiężne pojawiające się w różnych miejscach rzeźby. Myślę, że w oryginalnych odważnikach regulowano nimi właściwą wagę.

Rzeźba ma 19 cm wysokości, 10 cm szerokości i 11 cm głębokości.